Gıdalarda bulunan ve insan sağlığı üzerinde çeşitli tehditler oluşturan mikroorganizmalar, patojen olarak adlandırılır. Pek çok türü bulunan patojenler, aynı zamanda bitkiler ve hayvanlarda da hastalığa neden olabilirler. Patojenlerin hastalığa yol açma düzeyleri, minimal enfeksiyon dozları ile doğrudan alakalıdır. Patojen analizi ise bir patojenin ne denli zararlı olduğu ile neden olabileceği hasarların tespit edilmesi için yapılır. Patojen bakteri analizi laboratuvar ortamında gerçekleştirilir.
Patojen Analizi Nedir?
Patojen analizi bir gıda maddesinin içerisindeki patojen miktarını ölçmek ve insanlara, bitkilere ya da hayvanlara zarar verme potansiyelini tespit etmek amacıyla laboratuvar ortamında gerçekleştirilen bir dizi test olarak tanımlanabilir. Patojen analizi, birçok farklı mikroorganizmayı içeren bir dizi testten oluşur. Bu testler, genellikle patojenin neden olduğu enfeksiyonun doğasına bağlı olarak değişir. Örneğin, bir bakteriyel enfeksiyonu teşhis etmek için farklı testler kullanılırken, viral bir enfeksiyonu teşhis etmek için farklı testler gerekebilir. Çoğunluğunu bakterilerin oluşturduğu patojenlerin minimal enfeksiyon dozları, yapılacak testler sayesinde belirlenir. Minimal enfeksiyon düzeyinin az olması, o gıda maddesinin patojenitesinin yüksek olması anlamına gelir. Çoğu zaman patojen gıda analizi yapılırken, var/yok eşleştirmesi üzerinden ilerlenir. Sonucun var olarak çıkması, incelenen gıda maddesinin zarar verme potansiyelinin olduğunu ifade eder.
Campylobacter jejuni, Listeria monocytogenes, E. coli O157:H7 serotipi, Cronobacter sakazakii ve Salmonella spp gibi patojenler, insanlarda hastalık yapma ve sonrasında ölüme neden olma ihtimali en yüksek patojenlerdir. Patojen analizi yapılırken, genellikle 25 mL örneklem kullanılır. Örneklem içerisinde bu patojenlerin ve şüphelenilen diğer patojenlerin varlığı incelenir.
İlginizi Çekebilir: Postbiyotik Nedir? Postbiyotik Hakkında Merak Edilenler
Patojen Analizi Yaptırılması Neden Önemli?
Patojen analizi yapılması; ilgili besini tüketecek olan insan, hayvan ya da bitkilerin sağlığının korunabilmesi adına büyük önem taşır. Bu analizin yapılmasını gerekli kılan nedenler kısaca şu şekilde sıralanabilir:
Gıda Güvenliği: Patojen analizi, gıda kaynaklı hastalıkların önlenmesi ve kontrol edilmesinde tercih edilir. Gıda örneklerindeki patojenlerin izlenmesi, gıda güvenliği standartlarının karşılandığını ve tüketici sağlığının korunmasını sağlar. Ayrıca, patojen analizi gıda endüstrisinde hijyenik uygulamaların takibi ve kalite kontrol süreçlerinin iyileştirilmesinde de kullanılır.
Epidemiyolojik Araştırmalar: Patojen analizi, epidemiyolojik araştırmalar için temel verileri sağlar. Patojenlerin türlerini, yayılımını, genetik varyasyonlarını ve enfeksiyonun risk faktörlerini anlamak, hastalığın yayılma modelini belirlemek ve etkili önlemler geliştirmek için de bu analize gereksinim duyulur.
Halk Sağlığı Kontrolü: Patojen analizi, salgın hastalıkların izlenmesi, önlenmesi ve kontrol edilmesi açısından kritik bir rol oynar. Patojenlerin tespit edilmesi, yayılımının izlenmesi ve enfeksiyonun kaynağının belirlenmesi, halk sağlığı yetkililerinin uygun önlemleri almasına ve enfeksiyonun yayılmasını engellemesine yardımcı olur.
Doğru Tanı ve Tedavi: Patojen analizi, enfeksiyon hastalıklarının doğru tanısını koymak için kullanılır. Hangi patojenin enfeksiyona neden olduğunu belirlemek, uygun tedavi stratejilerini seçmek ve enfeksiyonu etkili bir şekilde kontrol etmek için hayati öneme sahiptir. Patojen analizi sayesinde, hastalığın doğasını anlamak ve hastaya uygun antibiyotik veya antiviral tedaviyi reçete etmek mümkün olur.
Patojen Analizi Nasıl Yapılır?
Patojen bakteri analizi yapılırken, amaca bağlı olarak çeşitli yöntemler kullanılabilir. Mikroskobik gözlem, yani alınan küçük bir örneklemin mikroskop altında incelenmesi, bu yöntemlerin en basitidir. Çoğu zaman bir ön fikir sunsa bile, daha net sonuç için detaylı analiz gerekebilir.
İkinci bir yöntem olarak PCR testlerinden söz edilebilir. Özellikle Covid-19 süreci boyunca adı sıklıkla duyulan bu yöntem, zararlı patojenlerin moleküler yapılarını tanımlamak amacıyla kullanılır. Ayrıca serolojik testler ile antimikrobiyal duyarlılık testleri de bu doğrultuda tercih edilen yöntemler arasında yer alır.
Daha fazlası için sosyal medya hesabımızı takip edebilir ya da buraya tıklayarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.